Proces powstawania gazu LPG

Gaz LPG to w praktyce mieszanina gazów propanu i butanu, przechowywana w formie płynnej pod ciśnieniem. Paliwo to powstaje w wyniku pozyskania ze źródeł gazu ziemnego i ropy naftowej lub podczas krakingu, czyli przeróbki jej ciężkich frakcji na benzynę oraz oleje i wskutek uwodorowienia ropy naftowej. Jako, że w źródłach pochodzenia naturalnego mieszaniny propanu-butanu jest niewiele, w Polsce gaz LPG pozyskuje się w głównej mierze z rafinerii, na świecie jednak ponad 50% całkowitej ilości pozyskanego LPG to ten pochodzący z wydobycia. Produkcja LPG z gazu ziemnegoodbywa się w procesie zamrażania tego ostatniego, przez co można z niego wyizolować propan i butan. Z kolei w przypadku pozyskania go z ropy naftowej, podgrzewa się ją w kolumnach rektyfikacyjnych rafinerii i frakcjonuje, wskutek czego powstają m.in. ciężki olej opałowy (mazut), olej napędowy, benzyna lotnicza, nafta, paliwo i gaz LPG właśnie. Jakościowo lepszy jest gaz pochodzący z wydobycia: jest czystszy i zawiera mniej związków siarki, co przekłada się na lepsze spalanie oraz mniejsze gromadzenie się tzw. nagaru. 

LPG: historia wykorzystania

Odkrycie LPG sięga początków XX w. Jego sprawcą okazał się amerykański chemik, dr Walter Snelling analizujący w 1910 r. zawartość chemiczną benzyny pod kątem jej parowania. Problemem okazało się jej właściwe magazynowanie na dłuższą metę – a co za tym idzie – straty finansowe użytkowników. W wyniku badań okazało się, że za szybsze parowanie benzyny odpowiadają zawarty w niej propan, butan i inne węglowodory. Dosyć szybko powstała instalacja do praktycznego rozdzielania płynnych i lotnych składników benzyny, a już w 1913 r. opatentowano przemysłową metodę produkcji propanu. Jednak pierwsze wzmianki o jego wykorzystaniu datują się dopiero na 1918 rok; używano go do cięcia metali i jako paliwa w lampach lutowniczych. Ale już 10 lat później wdrożono LPG do zasilania silnika spalinowego, co otworzyło mu drogę m.in. do zasilania silników sterowców; używanie paliwa o masie zbliżonej do masy powietrza nie obciążało bardziej tych statków powietrznych, ale i spopularyzowało użycie w innych częściach świata. Pomogła temu możliwość magazynowania propanu w butlach. Jednocześnie instalacje LPG pojawiły się w amerykańskich gospodarstwach domowych, gdzie gaz ten wykorzystywano do gotowania i podgrzewania wody. Podczas II wojny światowej cywilny rynek gazu LPG, z wiadomych przyczyn, nie rozwijał się. Dopiero po jej zakończeniu nastąpił wzrost produkcji na potrzeby indywidualne. W latach 50 — tych XX w. nastąpiło dynamiczne wprowadzenie gazu płynnego do motoryzacji – zaczęły go wykorzystywać firmy transportu publicznego i korporacje taksówkowe, możliwość zasilania gazem pojazdów dostrzegły także koncerny motoryzacyjne. Następnym momentem istotnym dla historii wykorzystania LPG na szeroką skalę był kryzys paliwowy lat 70 – tych. Wtedy to nastąpił przełom w handlu gazem płynnym: rynek zbytu LPG stał się z rynku lokalnego – globalnym.